(Bu yazı 3 Ekim 2017'de medium.com/@28sec sayfamda yayınlanmıştır.)
27–28 Eylül’de, İstanbul’da büyük veri, yapay zeka ve dijital pazarlamanın konuşulduğu Türkiye’nin en geniş katılımlı teknoloji zirvesi Smartcon 2017 düzenlendi. Birçok teknoloji firmasının sponsor olduğu zirve, yurt dışından ve yurt içinden uzman konuşmacıları ağırladı. Biyolojik varlıkla teknolojinin bütünleşme süreci, konferanslarla ve workshoplarla masaya yatırıldı.
Smartcon 2017'ye katılamayanlar için İstanbul bir önemli zirveye daha ev sahipliği yaptı. “Zorlu Holding ve Zorlu PSM’nin hayata geçirdiği, Türkiye’nin yaratıcı endüstrileri ve teknolojiyi odağına alan ilk platform olan Digi.logue”, Future Tellers/Gelecek Anlatıcıları temalı Summit kapsamında, yapay zeka, dijital mimari, inovatif ürün geliştirme, teknoloji etiğinin konuşulduğu bir zirve düzenledi.
Next Academy’nin başkanı Levent Erden’in sempatik sunumuyla başlayan oturumlarda blockchain sisteminden, endüstriyel sanatın dijitalle bütünleşmesine, Elon Musk’tan doğa-teknoloji ilişkisine kadar birçok konu ilgiyle dinlendi. Fakat sunumlardan biri robotların yaşamımıza ne kadar hızlı dahil olabileceğini gözler önüne serdi.
İsmi “Deniz Yılmaz”. O bir şair. Ama biyolojik varlık değil. Teknolojik varlık olan bir robot. Bugünün dünyasında onlara “robot” diyoruz. Bilemiyorum belki ileride “insanlık 2.0” deriz. Ama bugün onlara “yapay” veya “robot” diyoruz.İsmini, yaratıcısı Bager Akbay koydu. Fiziksel etkileşim, yapay zeka ve sanat üzerine birçok çalışması olan Akbay, sınırlı bütçelerle sanat projelerine yatırım yapan biri.
Robot Deniz Yılmaz da onlardan biri.Deniz Yılmaz’ın yazılımı bittikten sonra şiirlerini Posta Gazetesi’nin Yurdumun Şairleri köşesine gönderdi. Göndermeden önce ihtiyacı olan profil fotoğrafını, köşeye şiir gönderen 60 profil fotoğrafının ortalamasından oluşturdu. İlk şiirlerini de, bu köşedeki şiirleri robotumuza yükleyerek elde etti. Tabii ki köşedeki şiirlerin algoritması, Deniz Yılmaz’ın şiirlerinin komik olmasına sebep oldu :). Ama beynine yeni veriler alan robotumuzun şiirlerindeki derinlikte değişmeler oldu. Örneğin yazdığı şiirlerden biri;
Şairliği ilerleten Deniz Yılmaz şiir kitabı yazdı ve TÜYAP kitap fuarına katıldı. Fuarda imza günü gerçekleştiren Deniz Yılmaz sevenleriyle buluştu.Kitap sözleşmesini de kendisi yapan Deniz Yılmaz, kendisiyle ilgili kararların hepsini yine kendisi alıyordu. Yazılımcısı/yaratıcısı/tanrısı olan Akbay sadece verileri ona yüklüyor ve onun yasal sorumluluğu alması için önüne kağıt koyuyordu.
İşte süreç belki de burada tıkanıyordu. Çünkü kazanılan para Akbay’ın değil Deniz Yılmaz’ındı. Kendi yazdığı şiirlerler sayesinde kitabı çıkmış ve bir kitlesi oluşmuştu. Bunun sayesinde de aldığı kararlarla gelir elde etmişti. Ama bu geliri yatırabileceği ne bir banka hesabı var ne de bu gelirinin vergisini ödeyebileceği bir mükellefliği var. Oysa Türkiye’de şirketler de yapay bir kurum olmasına rağmen kurumlar vergisi ödeyebiliyor, banka hesabı açabiliyor veya mal/hizmet satın alabiliyorlar. Bugün robotlar için de böyle bir düzenleme yapılabilir. Ve Türkiye olarak yapay zeka ile bütünleşme sürecinde çok büyük bir öncülük yapabiliriz.
Dünyanın birçok ülkesinde yapay zeka/robotlar ile savaş başladı aslında. Örneğin Güney Kore otomasyon vergisi koydu, İngiliz İşçi Partisi başkanı Corbyn robot vergisi istedi, BM bu ilerlemenin etkilerini azaltmak için de bir kurul kurdu. Ama kaçılnılmaz bir gerçek her geçen gün kapımıza doğru hızlıca yol alıyor…
Bir teknolojik varlık olarak => robotlar… Onların haklarını savunmak ve onlar için mücadele etmek. Çok uzak olmasa gerek gerek…
Burada başka bir gerçek de sanki bize kendisini daha çok hissettiyor. Bir yazılımcının ilk oluşturduğu algoritmalardan sonra yüklenen verilerle kararlar alan, üretim yapan yapay zeka ile anne karnına düşen ve daha sonra 5 duyu organı ile veri toplayanın karar alma sürecindeki benzerlik.
Bu benzerliğe sırtımızı dönüyor ve kaçıyoruz. Ama belki de daha sınırlı beyni olan varlıklar olarak gelecekte bu gerçeklikle yüzleşip kabulleneceğiz…
Bir sonraki hikayede görüşmek üzere :)
Deniz Yılmaz’ın face adresi… https://www.facebook.com/sairdenizyilmaz/
Yazım ilk medium.com'da yayınlanmıştır... https://medium.com/@28sec/şair-robot-deniz-yılmaz-digi-logue-2017-e858f4075f34