W sierpniu i wrześniu 2019 roku miałem okazję mieszkać ponad miesiąc w Betlejem (heb. בית לחם, arab. بيت لحم) przez co mogłem się trochę przyjrzeć trudnym relacjom Palestyńsko - Izraelskim. Myślę, że na ten temat kiedyś coś napiszę ale dzisiaj chciał bym się skupić na pewnym miasteczku położonym w środkowej Palestynie, położone na Wyżynie Judzkiej, na Zachodnim Brzegu jakim jest Hebron

Poranna pobudka i podróż do Hebronu

Z samego rana wstaliśmy (bo podczas całego pobytu w Palestynie było zemną jeszcze kilku znajomych) i udaliśmy się do miejsca gdzie wyjeżdżały busy do Hebronu. Oczywiście już z 300 metrów przed tym miejscem było wiadomo, że dobrze trafiliśmy gdyż krzyk kierowców HEBRON(!) oznajmiał nam, że jesteśmy na właściwym miejscu. Chwila rozejrzenia się i już byliśmy w środku busa gotowi na przygodę pt. zwiedzanie.

Pierwsze wrażenie ...

Hebron jest miastem, które jest ważnym miejscem dla wszystkich trzech największych monoteistycznych religii: chrześcijaństwa, judaizmu oraz islamu. Znajdują się tam groby patriarchów a tradycja głosi, że są nawet szczątki Abrahama, który jest czczony przez wszystkie trzy religie. Hebron jest największym miastem Zachodniego Brzegu oraz drugim pod względem wielkości w Autonomii Palestyńskiej. Składa się z dwóch dzielnic oddzielonych od siebie zasiekami i specjalnymi wejściami z punktami kontroli. Oczywiście strefa islamska jest zdecydowana zamieszkuje ją ok. 200 tyś. muzułmanów a w wydzielonym terytorium w okolicach starego miasta Hebronu dzielnica żydowska z około 700 osadnikami żydowskimi. Cały Hebron jest otoczony wielkim murem wysokim na 12 metrów, który został zbudowany jeszcze za czasów Heroda Wielkiego. Od 2017 roku Stare Miasto Hebronu zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jednocześnie ogłoszono, że jest to obiekt zagrożony.

Miejsce pielgrzymek trzech religii

Jak całą Palestyna oraz Izrael miejsc, które są wspólne dla tych trzech religii jest wiele. Dlatego nie dziwi widok multikulturowości. Ciekawie rozwiązano sprawę z miejscem gdzie tradycja głosi o tym, że znajdują się szczątki Patriarchy Abrahama gdyż dostęp jest i od strony meczetu jak i synagogi. Oczywiście przejście między jednym i drugim jest niemożliwe aczkolwiek meczet jak i synagoga stanowią jedną budowlę, która znajduje się na terenie dwóch dzielnic: H1 o wielkości 18 km², zamieszkaną przez większą część hebrończyków i kontrolowaną całkowicie przez Palestyńczyków, oraz H2 o powierzchni około 4,5 km² pod kontrolą izraelską. Ten podział nastąpił w roku 1997 na podstawie tzw. umowy hebrońskiej. W H2 leżą izraelskie osiedla, nielegalne z punktu widzenia prawa międzynarodowego.

Wcale nie jest tak kolorowo...

W dniach 23-24 sierpnia 1929 roku w Hebronie doszło do pogromu ludności żydowskiej, zginęło 67 osób, a wielu pozostałych Żydów mieszkających w mieście zostało ewakuowanych przez Brytyjczyków zarządzających terenem Palestyny do Jerozolimy. Niestety na odwet trzeba było czekać zaledwie 65 lat. 25 lutego 1994 izraelski osadnik Baruch Goldstein wtargnął do meczetu Abrahama w muzułmańskiej części kompleksu zwanego grobem patriarchów (Makpela) i otworzył ogień z M-16 do modlących się, zabijając 29 i raniąc setki osób. Goldstein był amerykańskim Żydem wychowanym w Brooklynie, członkiem Żydowskiej Ligi Obrony i zwolennikiem fundamentalistycznej żydowskiej partii Kach, zdelegalizowanej w Izraelu krótko po masakrze.

źródło: haaretz.com

Coś dla ciała ...

Po intensywnym zwiedzaniu trzeba było się posilić. Niedaleko targowiska znajduje się na samym skrzyżowaniu "restauracja" z naprawdę dobrym i tanim kebabem. Jednak jeżeli ktoś ceni sobie higienę przy przygotowywaniu potraw oraz czystość w miejscu spożywania posiłków to może powinien się zastanowić czy tam zjeść. Nam smakowało.

Wszystko co dobre się kończy. Po intensywnym dniu takim samym środkiem transportu ale tym razem już z klimatyzacją wróciliśmy do domu do Betlejem.

Ps. Nie jest to jakiś profesjonalny przewodnik po Hebronie raczej luźna relacja, którą spisuję po prawie dwóch latach od wizyty w tym niesamowicie pięknym mieście.