PancakeSwap Dünyasında Geçen 10 Gün

Bu aralar gündemimde DeFi(merkeziyetsiz finans) uygulamaları var. Bankacılık geçmişim nedeniyle konu hem entelektüel anlamda ilgimi çekiyor, hem de bu alandaki yatırım fırsatlarını değerlendirmek istiyorum. Bloğumu takip edenler daha önce Nutbox Pnut ve Cub Finance hakkında yazdıklarımı hatırlayacaklardır. Bugün ise daha yaygın olarak kullanılan Pancakeswap'den ve bu dünyaya ilişkin izlenimlerimden söz edeceğim.

Pancakeswap Binance ekosisteminin en büyük DeFi uygulaması konumunda, an itibariyle 6,4 milyar dolar piyasa değeriyle tüm kripto paralar arasında 25. sırada. DeFi dünyasının en büyüğü ise Ethereum ekosisteminin bir parçası olan Uniswap. Son günlerde yazı yazmaktan arta kalan tüm vaktimi DeFi dünyasını tanımak için harcadım. Dolayısıyla önce biraz teorik bilgi vererek başlayacağım.

İsimlerinden de anlaşılabileceği üzere yukarıda sözünü ettiğim uygulamalar kripto paraların değiştokuş edilmesini sağlıyorlar. Temel gelir kaynakları bu değiştokuş sırasında elde ettikleri binde 2,5 ila binde 3 arasındaki komisyon. Çözdükleri temel problem ise kripto para alım satımında yatırımcıların yeterli miktarda likiditeye ulaşabilmesi. Peki likiditeye ulaşmak ne demek?

Bir finansal ürünün her an yeterli miktarda alım/satım yapabilecek alıcısı ve satıcısı bulunuyorsa o finansal üründe likiditeye ulaşılabildiğini söyleyebiliriz. Bu durumu piyasadaki doğal arz ve taleple sağlamak her zaman mümkün olmuyor. O yüzden piyasa yapıcı adı verilen kişilere ya da yazılımlara ihtiyaç duyuluyor. Menkul kıymetler alanında örneğin bu görevi bankalar üstleniyor. Uniswap ve Pancakeswap gibi sistemler otomatik piyasa yapıcı olarak çalışan algoritmalar aracılığıyla listeledikleri kriptolar için likidite koşullarını sağlıyorlar.

Piyasa yapıcılığı büyük miktarda sermaye gerektiren bir iş. Swap uygulamaları bu sorunu likidite havuzları oluşturarak çözmüşler. Yatırımcılar bu likidite havuzlarına yatırım yapıyorlar ve karşılığında ilgili uygulamanın kripto parasını kazanıyorlar. İlgili uygulamanın kripto parasının değeri swap işlemlerinden elde edilen komisyonlar sayesinde korunabiliyor.

Peki benim gibi yatırımcılar likidite havuzlarına fon sağlamak gibi bir işe neden soyunuyorlar? Çünkü likidite havuzlarına yapılan yatırımlar yıllık %500'e varan getiriler sağlıyor.

Meselenin teorik kısmını dilim döndüğünce anlattığıma göre artık uygulamanın nasıl gerçekleştirdiğimi anlatabilirim.

Ethereum ekosisteminin Metamask adında bir kripto para cüzdanı var. Bir tarayıcı eklentisi olan Metamask'ı kurdum ve küçük birkaç ayar değişikliğiyle Binance Coin(BNB) cüzdanına dönüştürdüm. İşlemin nasıl yapılabileceğini konusunda bu rehberden yararlanabilirsiniz. Daha sonra Binance.com üzerinden BNB satın alarak Metamask BNB cüzdanıma gönderdim ve https://pancakeswap.finance/ adresindeki cüzdanımı 'connect' butonunu kullanarak Metamask'la eşleştirdim. Böylece BNB'lerim Pancake dünyasında kullanılabilir hale geldi.

Pancake menüsünde yatırım alternatifleri ikiye ayrılıyor: Farms(çiftlikler) ve pools(havuzlar)

Öncelikle havuzlarla başlamak istiyorum. Bu finansal enstrümanların mantığı tek bir kripto parayı stake etmeye dayanıyor. Seçenekler arasında yer alan kripto paralar çok tanınmış değil, ancak tamamına yakınının Binance tarafından listelenmiş, hikayesi olan kriptolar olduğunu söyleyebilirim. Bu seçenekte yıllık getiri oranları %100 civarında. Ödemeler PancakeSwap dünyasının kripto parası olan Cake üzerinden yapılıyor. Havuzlarda alınan en önemli risk yatırım yaptığınız kripto paranın değerinin düşmesi. Getiriler sabit değil, ancak gözlemlediğim kadarıyla büyük dalgalanmalar olmuyor. Ödemeler sürekli yapılıyor. Kazandığınız parayı ana paraya eklemek ya da BNB'ye dönüştürerek çekmek mümkün. Ana paraya ekleme işlemi 'compound' seçeneği üzerinden gerçekleştiriliyor. Havuzlara yatırım yapmak için somut olarak yapılması gereken işlem cüzdanımızdaki BNB'yi Trade menüsü üzerinden ilgili kripto para birimine dönüştürmek ve ardından ilgili havuzu aktif hale getirerek kripto parayı o havuza yatırmak.

Çiftlikler(farms) seçeneğinde ise bir kripto para çiftinin likidite havuzuna fon sağlıyorsunuz. Çiftlerden biri çoğunlukla BNB diğeri ise daha az tanımış bir kripto para oluyor. 'Trade' menüsü altındaki 'Exchange' sekmesini kullanarak hesabınızda bulunan BNB'nin yarısı ile ilgili kripto parayı satın alıyorsunuz. Daha sonra 'trade' menüsü altında bulunan 'liquidity' sekmesi üzerinden ilgili kripto para çiftinin bir araya gelmesiyle oluşan para birimini satın alıyor ve havuza likidite ekliyorsunuz. En sonunda dönüp 'farms' menüsünde ilgili likidite havuzunu 'enable' edip az önce oluşturduğunuz likiditeyle yatırım yapıyorsunuz.

İlgili kripto para çiftinden eşit parasal tutarda varlık içeren likidite havuzu para birimi de aslında ayrı bir finansal varlık. Dolayısıyla onun değeri de arz ve talebe göre artıp azalabiliyor. Yatırım yaptığımız likidite havuzlarının değerini https://howmuchismylp.com/ sitesinden takip edebiliyoruz. Kazandığımız cake'leri ise pancakeswap sitesi üzerinden görüyoruz.

Likidite havuzlarına yatırım yaptığımızda ilgili kripto paraların fiyat düşüş riskinin yanı sıra 'geçici kayıp' olarak isimlendirilen önemli bir riski daha üstlenmiş oluyoruz. Sistem pancakeswap'ın kripto para takası karşılığında aldığı binde 25'lik komisyonun ilgili havuzdaki alım satımlardan kaynaklanan olası fiyatlama riskleri karşılayacağı varsayımı üzerine kurulu. Ancak bazı olağanüstü fiyat hareketleri sırasında havuzdaki likidite zarara uğrayabiliyor ve bu durum havuza yatırım yapmış herkesin parasının -kalıcı olarak- erimesine yol açabiliyor.

Biraz da sistemi kullanırken ödenen işlem ücretlerinden söz etmek istiyorum. Pancake sisteminde işlem yaparken pek çok aşamada işlem ücreti ödeniyor, ancak bu ücretler genellikle 20-30 cent civarında olduğundan fazla can yapmıyor. Piyasa lideri konumunda olan Uniswap, Ethereum blok zincirinin doğası gereği işlemlerde yüksek komisyonlar talep ediyor ve sistem bu haliyle küçük, deneysel yatırımlara imkan vermiyor. İşlem ücretlerinin düşüklüğü ve işlemlerin 3-5 saniyede sonuçlanması PancakeSwap'ın popülaritesinin en önemli nedenlerinden.

Pancake dünyasına bir kez adım attıktan sonra, yatırım yaptığımız varlıkları portföy yönetimi mantığıyla takip etmek faydalı olabilir. Portföy takibi ve yatırım alternatifleri arasında yapılacak geçişler de başka bir yazının konusu olsun :)

Okuduğunuz için teşekkürler.