Merhaba Blockchain takipçileri. Bugün size Elrond Network'ten bahsedeceğim. Biliyorum, büyük bölümünüz bu projenin takipçisi oldunuz bile. Ancak az sayıda da olsa Elrond Network hakkında fikir sahibi olmayan yatırımcılar için bu ciddi gelecek vaat eden projeden bahsetmek istiyorum.
Ben blockchain teknolojisinin geleceğimizi değiştireceğine inanan bir makale yazarıyım. Blockchain teknolojisinin yaratılmasının bilişim dünyası için en az internetin bulunuşu kadar önemli olduğunu düşünüyorum. Blockchain, merkezi otoritelerin insan yaşamına müdahalesini durduracak ve böylece demokrasilerin korunmasını sağlayacak bir teknolojinin habercisidir. Blockchain aslında sınırları olmayan bir dünyanın habercisidir. Yazdıklarımı çok mu abartılı buldunuz? Gelin birlikte düşünelim. Bir tanıdığınıza para göndermek istiyorsunuz, P2P sayesinde ülkelerin sınırlarına takılmadan ve aracı bir banka ya da finans kurumu kullanmadan bunu yapabilirsiniz.
Sansürsüz, dürüst bir habercilik mi yapmak istiyorsunuz? Blockchain teknolojisinin size sunduğu olanaklar olmadan medya holdinglerinin tekelini kırmanız neredeyse imkânsız. Tüm dünyada yayın odalarının hemen hepsi birkaç holdingin elinde toplanmış ve büyük çoğunluğu hükümet kontrolünde. Blockchain ile veri taşınmasını bir mainserver’a bağlı olmadan yapabilirsiniz. Sınırsız veriyi analiz etmek için akıllı kontratlar kullanan bir blockchain ağı kurabilirsiniz. Veri analizlerini hatasız gerçekleştirebilirsiniz.
Bir kumar sitesinin uygulamasını merkeziyetsiz, şeffaf ve değiştirilemez bir dağıtılmış defter teknolojisi kullanarak oluşturabilirsiniz. Böylece kumar siteniz adil ve güvenilir bir site olarak çalışmaya başlar.
Ve bence en önemlisi AI, IOT ve yapay zekâ uygulamalarında bilimin sınırlarını en çok blockchain teknolojisi ile zorlayabilirsiniz.
Daha önce çok fazla ilgilenmeyenler için biraz ‘Blockchain Teknolojisi’nden bahsedeyim; Blockchain, verilerin bloklar halinde oluşup merkezi bir veritabanı yerine merkezsiz, herkese açık zincirler halinde saklanmasıdır. Bu teknoloji sayesinde internet üzerinden her aşaması takip edilebilen, şeffaf ve müdahale edilmesi neredeyse imkansız, genel veritabanları oluşturulabilir. Blockchain üzerindeki bloklarda üç çeşit bilgi saklanır. İlk bilgi katmanı, işlem tarihi, saati ve miktarını içerir. 2.bilgi katmanı işlemin ait olduğu kişi ya da makinenin dijital imzasını taşır. Burada kişisel bilgi yerine sayısal kod kullanımı anonimiteyi sağlar. 3.bilgi katmanında ise bloğu benzersiz yapan “hash” kodu bulunur. İşte bu 3 bilgiyi içeren blokların oluşturduğu blokzincir, ağa dahil tüm bilgisayarlara gider ve sonsuza dek korunur. Dolayısı ile blockchain üzerinde bir bilgi dağıtıldığı için değiştirilemez ve hacklenmesinin mantığı yoktur. Blockchain bir tür kamu muhasebecisidir. Blokzincirlerinin ürettiği benzersiz kodların yani “cryptocurrency”lerin öncüsü Bitcoindir. Satoshi Nakamoto’nun Bitcoin ağından bu yana geçen yaklaşık on yıl içinde pek çok yeni ağ blockchain dünyasına sunuldu. Bunların içinden bazıları en az Bitcoin kadar tanınan altcoinler oldular. Ethereum, Neo, EOS, Stellar gibi. Bu ağların her birisi Bitcoin’e alternatif bir yenilik üretti. Bitcoin ağını zenginleştirmeye çalıştı
Bu makaleye konu olan blockchain ağı da önceki blockchain ağlarına alternatif olarak üretilen yepyeni bir ağ. Yepyeni diyorum çünkü Elrond, sıfırdan başlayarak tekrar yazıldı. Son aylarda fırtına gibi esiyor. Ulaştığı her yerde dikkat çeken ve kendisine yeni destekçi ya da partnerler bulan ELROND, hepinizin takip ettiğini bildiğim Binance’ın da ilgisini çekmeyi başardı.
.jpg)
Elrond Network’ü tanıtmaya ekibiyle başlamak istiyorum. Gerçekten Elrond’a hayat veren ekibin her üyesi son derece parlak kariyerlere sahipler. Dünya’nın en seçkin blockchain araştırmacılarından ve mühendislerinden oluşuyor. Bu kadar parlak beynin bir arada bulunduğu, bu kadar çok ödüllü olimpiyat şampiyonları ve doktora sahibi bilişimcinin bir araya toplandığı başka bir proje hatırlamıyorum. Ekibin her üyesi için sadece 2’şer cümle ile sınırlamaya çalışacağım.
Beniamin Mincu(CEO): NEM takımında ürün pazarlama ve topluluk çalışmalarının başındaydı. Ve NEM Blockchain bugün milyar dolarlık bir ürün.
Lucian Todea: (COO) Engineer LIEBL SYSTEMS, co-founder & CTO at ICO Market Data and Metachain Capital. Teknoloji ile ilgili işletmelerde 15 yıldan fazla deneyime sahip bir teknoloji girişimcisi, ve melek yatırımcısıdır.
.Adrian Dobrita: Head of Engineering
Engineer Intel, ST-Ericsson, Continental, AI Olympiad champion, MSc CS.
Mobil ve otomotiv gibi alanlarda endüstri sınıfı gömülü yazılımlar geliştirdi.
Lucian Mincu(CIO): Engineer LIEBL SYSTEMS, co-founder & CTO at ICO Market Data and Metachain Capital
Dan Voicu, Head of Communication: PR & Market Analysis ICO Market Data, Administrative Officer Metal Ship Building, BA Political Science, MSc Business.
Felix Crisan,Head of Research: CTO of Netopia, co-founder of BTKO, Romania's first Bitcoin exchange platform.
Radu Chis, Head of Technology: Engineer NTT DATA, Olympiad champion, CS Teaching Assistent Lucian Blaga Sibiu, PhD CS
Sebastian Marian, Core Developer: Engineer Continental, Multiple world AI RoboCup Olympiad champion, RoboCup Executive & Technical Committee, CS Olympiad champion, BS CS.
Iulian Pascalau, Corcoveanu Cristian ve Andrei Marinica: Software Engineer:
Robert Sasu, Core Developer: Engineer Continental, Google summer code school, E-mobility startup, Math and CS Olympiad champion, 20 patents autonomous cars, BS CS, MSc Graphics VR.
Camil Ioan Banicioiu, Research Engineer: Freelence engineer, PhD student AI & ML
Radu Paun, Software Engineer: Engineer Keepcalling, Mobile dev, MSc CS.
Valentin Lup, Senior System Administrator: SysAdmin Soft32, Networking, Assistant teacher CS, BS CS.
Beniamin Drasovean, Junior Software Engineer: Engineer, BE CS.
Daniel Serb, Head of Marketing and PR: Communication Specialist Continental, Recruitment Consultant Frank Recruitment Group, BA International Relations.
Constantin Tovisi, User Experience Designer: Marketing, Product management & BD Soft32, BEc.
Larisa Oltean, UI/UX Designer: Freelance designer, MSc Design
Gördüğünüz gibi, ekibi oluşturan kişilerin kariyer özetleri projenin başarı şansının ne kadar yüksek olduğunu göstermeye yetiyor.
ELROND NETWORK’ÜN ÖZELLİKLERİ:
Öncelikle Elrond’u size ekibin kullandığı kelimelerle tanımlamak istiyorum. Sonra ağı tanımlayan her bir niteliğin bize sunduğu yeni olanakları açıklayacağım.
ELROND; Adaptive State Sharding ve Secure Proof of Stake (SPoS) ile ölçeklenebilirliği arttırmak için tasarlanmış yeni bir blockchain mimarisidir. Tasarlanan Elrond ağının niteliklerini güvenli, verimli, ölçeklenebilir ve birlikte çalışabilir olarak sıralamak mümkün. Elrond ağını tanımlayan bu özelliklerin her birini kısaca tartışmak istiyorum sizinle.
Adaptive State Sharding:
Elrondun blockchain mimarisine yaptığı temel katkılardan birisi teknolojisidir. Daha önce Zilliqa’da denenen state sharding yaklaşımı veri akışının her biri paralel olarak işlem gerçekleştirebilen daha küçük gruplar halinde kırıklara bölünmesidir. Yatay bölümleme olarak düşünüldüğünde Sharding verileri üzerine yerleştirilen parçalara böler. Blockchain ağını kırıklara bölmek eş zamanlı olarak daha fazla işlem yapılmasını sağlayacaktır. Kullanılan ağ büyüdükçe işlem hızı artmaktadır ki bu ölçeklendirme sorununu büyük oranda çözer. Burada farklı işlemler yapan paralel parçaların düğümlerden gelen işlemleri aynı anda yapmaya başlamasına bağlı olarak hız kazanılmaktadır. Böylece tüm düğümler tüm işlemleri doğrulamak için kullanılmazlar. İşlemlerin düzeninde anlaşmaya varmak için BFT adı verilen mutabakat protokolü uygulanır. Tüm ağ en sonunda bir araya gelerek tek bir varlıkta toplanır. Bu bilgi ağdaki düğümlere yayınlanır ki bu bir tür böl ve yönet işlemidir. Daha önce değindiğim gibi Zilliqa’da da denenen sharding, işlem kanıtı olarak PoW kullanılmaktadır. Elrond Ağında ise çözüm sadece işlem paylaşımı değil, uyarlanabilir durum paylaşımıdır. (Adaptive State Sharding) işlem kanıtı olarak ise SPoS kullanılmaktadır.
Secure Proof of Stake: PoS kavramına hepimiz aşinayız. Ethereum ağının da gelecek dönemde geçmeyi planladığı sistem bir düğümün bloğu doğrulama olasılığını gösterir ve cüzdanınızdaki belirteç kadar doğrulama yapabilirsiniz. Dolayısı ile cüzdanınızdaki belirteç oranında ödüllendirilirsiniz. Burada önemli nokta PoW’da oluşan enerji sarfiyatı azalır. Ayrıca güçlü madencilerin ağı manüpüle etme riski ortadan kalkar. PoS ta doğrulamayı genel olarak proje belirtecine sahip olan topluluk yapar. Bu da en başta hacklenmeyi büyük oranda önler. Secure PoS ise doğrulayıcıların rastgele atanması fikrinden yola çıkarak önce Algorand tarafından ortaya atılmıştır. Ancak Elrond, parçadaki her düğüm için doğrulayıcı seçim mekanizmasında randomizasyon faktörünü son bloğun toplu imzası olarak kullanır. Rastgele sharding belirli bir bloğa saldırı olasılığını ortadan kaldırır. Ayrıca SPoS fikir birliği mekanizmasında güvenliğe de odaklanılmıştır. Sybil saldırısı da dahil bilinen tehditlere karşı ağ yazılımı dirençli hale getirilmiştir. Tahmin edebileceğiniz gibi doğrulayıcı ve parça sayısı arttıkça ağın birim zamanda gerçekleştirdiği işlem sayısı artar. Parçaların büyüklüğü ortalama 300- 400 düğüm olarak denenmiştir. Sonuç: Benzer ağlardan 1000 kat daha fazla verim elde edersiniz.
Elrond VM: Elrondun incelenmesi gereken önemli çalışmalarından birisi olan Elrond virtual machine’i birkaç cümle ile tanıtmaya çalışayım. Elrond’un VM’sinin alt yapısını K Framework oluşturur. K Framework K’ya tanımlanan herhangi bir dil için çevirmenler üretme olanağına sahiptir. Bu sayede kullanıcılar kaynak oluşturmaya gerek kalmadan hemen toparlanabilir. Bu çeviricilere ek olarakElrond VM, farklı blockchainlerle etkileşim için adaptör kodu da içerir. Elrond interopreable özelliği gereği farklı virtulal makineleri desteklediği için bir adaptör arayüzü vardır.
Desteklenen Sanal Makineler ve Diller:
1.IELE VM: Elrond’un desteklediği ilk SC dilidir. Doğrudan K’da üretilmiştir. Elrond VM IEVM’nin değiştirilmiş bir versiyonunu kullanmaktadır. Örneğin Elrond’da adresler 32 byte genişliğindedir. (Ethereum tarzı makinelerde 20 byte.) Elrond’da smart kontrat adresleri 1 yerine sıfır değil ile başlar.
2.KEVM: K ile yazılmış Ethereum VM’dir. EVM’nin bazı güvenlik açıkları K sürümünde düzeltilmiştir.
3.WASM: WEB Meclisi akıllı sözleşmeler yapmak için C/C++ ve benzeri dillerde smart kontrat yazmak için gereken WASM altyapısıdır. WASM entegrasyonu Elrond üzerinde hala devam etmektedir.
Şimdi benzer özelliklere sahip ağlarla Elrond ağını karşılaştırırsak;
- Şu anda PoW kullanan Ethereum ağına göre enerji kullanımı azalırken çok daha verimli ve hızlı işlemler gerçekleştirmektedir.
- Algorand ağının rastgele konsensüs grubu atama fikrini 12 sn. ile sınırlama getirerek geliştirir.
- Zilliqa’ya göre Elrond Network, paylaşma konusunda sınırları zorlarken sadece işlem sharding değil state sharding için çalışmaktadır. Konsensüs için PoW yerine daha verimli olan SPoS’u kullanmaktadır.
Kendi mainnetini baştan tekrar yazmakta olan Elrond interopreable için yoğun şekilde çalışmaya başlamıştır. Cosmos ve Polkadot gibi çözümler ekip tarafından incelenmektedir.
ROADMAP:
Özetle:
Elrond, global ölçeklenebilirlik ve anlık işlem hızına ulaşmak amacıyla yeniden yazılan bir blockchain mimarisi tasarımıdır. İşlem, veri ve ağ sharding özellikli bir state sharding tasarımıdır. Kırıklar üzerinde dengeli yük ile state sharded mimarisini kullanan akıllı sözleşmeler tasarlamaktadır. BLS (Bneh-Lynh-Shacham) imzalamayla intra ve cross shard node reshuffling. Secure randomness beacon ile kötü niyetli saldırılara dirençli ve diğer blockchain ağlarıyla birlikte çalışmak üzere entegre edilmiş bir ağ tasarımıdır.
Elrond ağında hedeflenen rekabetçi ve verimli kolay kullanımlı dApp’lar için yüksek hızlı, düşük maliyetli ve güvenli bir platform oluşturmaktır. Bu özellikleriyle IoT ekonomisi ve makineden makineye işlemlerde en doğru çözüm olarak öneriliyor.
Bence en önemlisi projenin bir hayalden ibaret olmamasıdır. Elrond testnet şu anda açık kaynak kodlu olarak yaşıyor. 5 saniyelik gecikme ve 10.000 tps’den fazla hızı ile bilişim dünyasına sunuldu.
Elrond ağında sürdürülecek özel bir gelir kaynağı, ya da dex, ekibin önceliklerinden değil. Ancak akıllı kontratların etkin kullanılabildiği, ölçeklendirme sorununu çözmüş, güvenlikli ve özellikle mevcut blockchain ağlarıyla entegrasyonu sağlamış bir Elrond ağınız varsa yapabilecekleriniz elbette sınırsızdır. Müzikteki telif haklarından başlayın. Sınır ötesi ödeme ağı, e-ticaret, gümrük beyannameleri, tedarik zincirleri, sahtekarlık önleme, kimlik hizmetleri, sağlık kayıtları gibi pek çok alanda hizmet verecek bir ağ mimarisi yeni baştan yazılmaktadır. Elrond blockchain teknolojisinin sınırsız potansiyelini gerçek dünyada somutlaştırmaya yönelik her tür etkinliğe kapılarını sonuna kadar açmış durumdadır. Herhangi bir dalda blockchain potansiyelini gerçekleştirmek isteyen proje sahiplerine istedikleri blockzinciri ağını, akıllı kontratlarını, ve dApp’larını oluşturmaya adaydır.
Bu yüksek ölçeklendirme ile şimdiden 10.000 tps hızı test etmiş Elrond ağını şimdiden birçok şirket keşfetmiş durumdadır. ICO aşamasından önce Binance ile başlayan IEO’ya kısa süre önce Crypto.com katılmıştır. Elrond Network için çok daha fazla bilgiyi eşsiz whitepaper'da bulabilirsiniz. Hepinize bol kazanç diliyorum.
Yazan: N.ipek Celik
Community ID: ipek
Yararlanabileceğiniz Linkler ve sosyal medya:
Web site: https://elrond.com/
Whitepaper: https://elrond.com/files/Elrond_Whitepaper_EN.pdf
Telegram: https://t.me/ElrondNetwork
Medium: https://medium.com/elrondnetwork
Twitter: https://twitter.com/elrondnetwork