Dünya her an değişiyor. Eğitimden ekonomiye, modadan günlük yaşantımıza her şey ivedi bir değişimin pençesinde. Tabi bu değişimden kitle yönetim politikaları da nasibini alıyor. Bu konuda önümüzdeki dönemde en çok tartışılacağını düşündüğümüz örnek uygulama Çin tarafından hayata geçirildi. Kısaca "Vatandaşlık Puanı Uygulaması" ya da "Sosyal Puanlama Sistemi" olarak isimlendirebileceğimiz sistemin detaylarını inceleyelim hazırsanız.
Sistem Nasıl İşliyor?
Vatandaşları davranışları üzerinden puanlayıp, puanlama sonucuna göre belli başlı kamusal haklardan mahrum etmeye dayanıyor. İlk kez 2014 yılında denenmeye başlayan sistemin 2020 yılında bütün ülkede uygulanması hedefleniyor. Sistemin işleyişini açmak gerekirse aslında bizim de finans dünyasından aşina olduğumuz kredi puanına benziyor. Sosyal hayatta yaptığınız uygunsuz davranışlar örneğin trafik kurallarına uymama, yasak alanlarda sigara içmek gibi davranışlar puanınızın düşmesine neden oluyor. Bunun neticesinde de uçağa, trene binmek gibi bazı kamusal hizmetlerden men ediliyorsunuz ya da puanınız düzelene kadar hakkınız sınırlandırılıyor.
Tabi uygulamanın boyutu bununla sınırlı değil. Tartışmanın alevlendiği nokta kötü puana sahip vatandaşların kara listeye alındığı ve bu listenin şirket sahipleriyle paylaşıldığı söyleniyor. Durum böyle olunca iş bulmanızda haliyle sıkıntıya giriyor. Çin Hükümeti'nin bu programı batı dünyasında da yankı buldu. Kimileri Çin'i distopya öncüsü olmakla suçlarken kimileri de programı Donal Trump'ın deyimiyle "Kulağa hoş geliyor ama işe yaramaz." olarak değerlendirdi.
İyi Vatandaşlar Ödüllendiriliyor
Çin ise programını iyi vatandaşların ödüllendirildiği, sonuç odaklı ve adilene bir çalışma olduğu yönünde savunuyor. Belirtmeden geçmeyelim puanı yüksek iyi vatandaşlar düşük faizle kredi çekmek, indirimli elektrik faturası ödemek gibi avantajlara sahip oluyorlar. Adeta Black Mirror bölümü gibi olan programın yakın gelecekte dünyada kamu yönetimi, kitlelerin idaresi gibi konularda çok su götürecek tartışmalara neden olacağı aşikar. Tarih sahnesinde distopik bir motif mi yoksa olumluyu yakalamak adına atılmış iyi niyetli bir adım mı olacağı henüz kestirilemeyen program, yaşlı dünyamızda çok şeyi değiştireceğe benziyor.
Posted from my blog with SteemPress : http://www.morruj.com/vatandaslik-puani-uygulamasi/
Trproje küratör ve projelerin önerdikleri Türkçe yazıları desteklemeye devam ediyor. Proje ekibi tarafından seçilen yazılar ayrıca edebiyat, gezi, trliste, hosgeldin ve C² küratörlerine oy için önerilmektedir.
Siz de beğendiğiniz yazıları oylama için önermek isterseniz Trproje discord sunucusuna buradan ulaşabilirsiniz.
Bu uygulama yıllardır uygulanıyor zaten ülkemizde. Ama sistem devlet otoritesinden bağımsız olarak işliyor. Buna örf ve adetler diyoruz. Mesela yaramaz adama kefil olunmaması yada kız verilmemesi gibi.
Posted using Partiko Android
Bu yazı Curation Collective Discord Sunucusunda küratörlere önerilmiş ve manuel inceleme sonrasında @c-squared topluluk hesabından oy ve resteem almıştır. @c-squared hesabı topluluk witness'ı olarak faaliyet göstermektedir. Projemizi desteklemek isterseniz bize buradan witness oyunuzu verebilirsiniz.
This post was shared in the #turkish-curation channel in the Curation Collective Discord community for curators, and upvoted and resteemed by the @c-squared community account after manual review.
@c-squared runs a community witness. Please consider using one of your witness votes on us here
Hiç de hayra alamet olmayan haberler bunlar. George Orwell bile 1984 kitabında olayların bu noktaya geleceğini tahmin edememişti. Buna benzer olayı "black mirror" un bir bölümünde konu yapmışlardı. Puanlarin yükseldikce sosyal seviyen de yükseliyordu. Allah sonumuzu hayırlı eylesin.
Posted using Partiko Android
Doğrusunu söylemek gerekirse teoride bana mantıklı geldi ama pratikte gözlemlemek lazım elbette. Çok tehlikeli de olabilir.